استان لرستان
استان لرستان
استان لرستان از استان‌های غربی ایران است. این استان ۲۹۳۰۸ کیلومتر مربع مساحت و بیش از یک میلیون و ۷۶۰ هزار نفر جمعیت دارد.این استان سیزدهمین استان کشور از نظر جمعیت می‌باشد و یکی از استان‌های پرجمعیت ایران به‌شمار می‌رود. خرم‌آباد مرکز استان است. طبق آمار سال ۱۳۸۵، خرم‌آباد بیستمین شهر بزرگ کشور است. لرستان سرزمینی کوهستانی است و غیر از چند دشت محدود، سراسر آن را کوه‌های زاگرس پوشانده‌است. اشترانکوه با ۴۱۵۰ متر ارتفاع بلندترین نقطه استان واقع در حدفاصل شهرستان‌های دورود، ازنا و الیگودرز و پست‌ترین نقطه آن در جنوبی‌ترین ناحیه استان واقع شده و حدود ۵۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. بر اساس یافته‌های باستان‌شناسی این منطقه یکی از نخستین سکونتگاه‌های قدیمی بشر است و مفرغ لرستان از شهرت باستان‌شناسی زیادی برخوردار است. لرستان تنها استان ایران است که به دلیل اهمیت فوق‌العاده تاریخی یکی از ۴ بخش اصلی موزه ملی ایران را به خود اختصاص داده‌است. این ۴ بخش اصلی عبارتند از پیش از تاریخ، تاریخی و لرستان، دوران اسلامی، مهر و سکه. استان لرستان سومین استان پرآب کشور است و ۱۲ درصد آبهای کشور را در اختیار دارد.
آب وهوای استان لرستان
یکی از مناطق گردشگری جذاب در غرب کشور، استان لرستان است. گردشگران، این شهر را با آبشارها، کوه ها، دریاچه ها و جنگل های سرسبزش می شناسند. در سال های اخیر استان لرستان، به عنوان یکی از زیباترین استان ها برای طبیعت گردی، توجه مسافران زیادی را به خود جلب کرده است.
بهترین زمان سفر به لرستان بهار (مخصوصا اردیبهشت ماه) است؛ البته تابستان هم می‌تواند زمان خوبی برای سفر به این شهر باشد؛ زیرا خرم آباد در این فصل آب و هوای معتدل و خنکی دارد و متوسط دمای هوای این شهر در گرم‌ترین موقع سال یعنی از اواسط مرداد تا اواسط شهریور 25 درجه بود است و بهترسن متعادل ترین هوا و یکی دیگر از زمان های مناسب برای سفر به این استان و مرکز آن شهر خرم اباد است.
خرم آباد زمستان‌های نسبتا سردی دارد و متوسط دما در سردترین موقع سال یعنی از اواسط بهمن تا اواسط دی 9درجه ساتیگراد است و متوسط دمای سالانه این شهر هم 18 درجه ساتیگراد است. زمستان فصل خوبی برای سفر به خرم آباد نیست؛ زیرا در این فصل امکان بازدید از بسیاری از جاذبه‌های طبیعی خرم آباد و اطراف آن که اصلی‌ترین دلیل سفر به خرم آباد است، وجود ندارد.
مناطق بکر استان لرستان
مخمل کوه
مخمل کوه که امروزه به صورت یک تفرجگاه طبیعی در نزدیکی خرم آباد، گردشگران زیادی را به سمت خود می کشاند؛ یک منطقه کوهستانی با کوه هایی سنگی است که مانند نامشان پوشیده شده اند از گلسنگ هایی که نمایی مخمل مانند به کوه های این منطقه بخشیده اند.
گلسنگ‌هایی که در بهار می‌رویند، سنگ‌های سیاه را سبز می‌کنند و جایی را به وجود می‌آورند که از خزه‌های سبز و قهوه‌ایی پوشیده شده. رنگ این مخمل‌ها متغیر است و نمای کوه‌ها را در یک روز سبز سبز و در یک روز به شکل قهوه‌ایی مخملی در می‌آورد.
این منطقه شامل یک کوه بلند، تنگه‌‌ای زیبا به اسم شبیخون و آبشاری به همین اسم است. به صورت کلی اینجا منطقه‌ایست که به پارک جنگلی تبدیل و در آن آلاچیق‌هایی برای مسافران ساخته شده و در مسیرش رستوران‌ها و قلیان‌سراهای زیادی هم وجود دارد.
اگر اهل کوهنوردی باشیم فتح قله دو هزار متری پوشیده از گلسنگ کار سختی نیست؛ مخمل‌کوه با وجود ارتفاع نسبتا زیاد، مسیر مناسبی برای کوهنوردان دارد، هرچند برای آنهایی که عادت ندارند بالا رفتن از کوه سخت است.
این پارک جنگلی از نظر زمین‌شناسی جزو زاگرس شرقی و مربوط به دوران سنوزوئیک است. به همین دلیل جوانی و طراوت در آن موج می‌زند.
برای رسیدن به این منطقه باید از یک پارک جنگلی گذشت. این پارک که به پارک جنگلی مخمل‌کوه معروف است، ۵۰۰ هکتار مساحت دارد و جایی فوق‌العاده برای نشستن و تماشای آن همه سبزی‌ست. طبیعت زاگرس با بلوط‌ها شناخته می‌شود. در این پارک جنگلی هم درختان بزرگ وتنومند بلوط را می‌بینیم که از ده‌ها سال پیش در این منطقه وجود داشته‌اند. از اینها گذشته این منطقه جنگل‌کاری هم شده و مساحتش بالغ بر ۵۰ هکتار است.
آبشار بیشه استان لرستان
در دهستان های اطراف خرم آباد مناظر و طبیعت منحصر به فردی وجود دارد که نظیرشان را در کمتر جایی می توان دید. یکی از این منطقه های تفریحی، آبشار بیشه است که در دل طبیعت سپید دشت منظره ای حیرت انگیز و مملو از آرامش به وجود آورده. در سفر به خرم آباد، برای اقامت در میان طبیعت و در نزدیکی آبشار بیشه نیازی به رزرو هتل ندارید و می توانید با هزینه ای کمتر، از اقامتگاه های محلی منطقه به جای هتل استفاده کنید.
آبشار نوژیان
منطقه نوژیان که به دلیل گیاهان دارویی اش در کل استان لرستان شهرت فراوانی دارد، در ۴۰ کیلومتری جاده کمربندی خرم آباد قرار گرفته و جایگاه آبشاری بلند و زیبا به نام آبشار نوژیان است.
کی از جاهای دیدنی مهم در لرستان، آبشار نوژیان است. این آبشار در ۳۸ کیلومتری خرم‌آباد و در جاده کمربندی، جایی بین دو کوه تاف و هشتاد پهلو قرار گرفته است.
آبشارهای بلندتر از ۸۰ متر، در دسته‌ی آبشارهای مرتفع قرار می‌گیرند. نوژیان با ۹۵ متر در لرستان بلندترین است و در بین آبشارهای کل کشور سری در سرها دارد.
در بهار که چشمه‌های اطراف پرآب هستند، آبشار بیشترین پهنا را دارد و موقع خشکسالی آبشار هم کم‌جان می‌شود. شاید به همین دلیل از قدیم به آن نوژیان، یعنی آب زنده می‌گویند. این آبشار در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
آبشار تله زنگ یا شوی
اگر می خواهید یکی از بلندترین آبشارهای ایران را ببینید، بهتر است بازدید از آبشار بلند تله زتگ را که در نزدیکی روستای شوی قرار گرفته، از دست ندهید. این آبشار درست در مرز میان دو استان لرستان و خوزستان قرار گرفته است و به شهر دورود لرستان نزدیک است. به طوریکه می توانید در مسیر قطار دورود- اندیمشک در ایستگاه شوی پیاده شوید و با کمی پیاده روی و کوهنوردی خودتان را به این آبشار بلند و زیبا برسانید.
دریاچه گهر
دریاچه گهر که زیبایی شگفت انگیزی را در میان رشته کوه های اشترانکوه خلق کرده، یکی از بهترین مقاصد طبیعتگردی شهرستان دورود در استان لرستان است. این منطقه ی بکر از یک طرف به دره نی گاه و از سمتی دیگر به دشت وسیعی از شقایق و لاله منتهی می شود و بدون شک یکی از خیره کننده ترین منظره های طبیعی لرستان محسوب می شود. برای لذت بردن از بهترین فصل این منطقه، بهتر است در ماه های تیر و مرداد به شهر دورود لرستان سفر کنید.
غار کلما
غار کلما کره که در نزدیکی مسیر شهرستان پلدختر قرار گرفته است، بیشتر از ۲۷۰۰ سال قدمت دارد. این غار که در زمان ساسانیان به عنوان یکی از مکان های نگهداری ثروت پادشاهان ساسله ساسانی مورد استفاده قرار می گرفته، یکی از ۶ گنجینه بزرگ جهان به شمار می رود. بخشی از جواهرات و عتیقه های مدفون شده در این غار توسط قاچاقچیان آثار باستانی به خارج از کشور فروخته شدند و امروز می توانید بخش هایی از آنها را در موزه های لوور، بریتانیا و نیویورک ببینید و آنچه باقی مانده در موزه ایران باستان تهران و موزه قلعه فلک والافلاک به نمایش گذاشته شده است.
قلعه فلک الافلاک
بر فراز تپه‌ای مشرف به قلب شهر و رودخانه روی صخره‌های سنگی، قلعه‌ای زیبا و تاریخی متعلق به عصر ساسانیان قرار گرفته که به قلعه فلک الافلاک یا دژ شاپور‌خواست یا قلعه دوازده برجی معروف است. موزه‌های باستان‌شناسی و مردم‌شناسی خرم‌آباد که بخشی از تاریخ این شهر را روایت می‌کنند نیز در این قلعه که نماد شهر خرم‌آباد است، قرار دارد. این قلعه در اواخر دهه پنجاه خورشیدی به فهرست آثار ملی ایران اضافه شد.
پل شاپوری شکسته
پل شاپوری یا شکسته یکی از شاهکارهای معماری عصر ساسانی و از میراث‌های کهن و ارزشمند ایرانیان است که در جنوب خرم‌آباد در ضلع جنوبی قلعه تاریخی فلک‌الافلاک واقع شده است. در قدیم پل شکسته دارای ۲۸ طاق بوده که اکنون تنها چند طاق از آن باقی نمانده است.
بقعه بابا طاهر
بیشتر مردم بقعه باباطاهر خرم‌آباد را با باباطاهر عریان همدان اشتباه می‌گیرند. در لرستان افرادی که اهل حق هستند، «بابا» لقب می‌گیرند و احتمالا این بقعه به یکی از این افراد که نام آن باباطاهر بوده، تعلق دارد. قدمت ساختمان این بقعه به دوران صفوی باز می‌گردد.
مجموعه توریستی مخمل‌کوه
آخر هفته‌ها یا در تعطیلات رسمی، خرم‌آبادی‌ها راهی این کوه می‌شوند تا اوقات خود را در دشت و دمن در تفرجگاه جنگلی مخمل کوه بگذرانند. مخمل کوه که با نام تنگ شبیخون نیز شناخته می‌شود، کوهی مرتفع است که در شمال‌شرق خرم‌آباد قرار گرفته است. صخره‌های مخمل کوه از گلسنگ پوشیده شده است و با آغاز فصل بارندگی، این گلسنگ‌های سیاه رنگ و آفتاب سوخته در این کوه دیدنی سبز رنگ می‌شوند. وجود آبشار بسیار زیبایی که هم‌نام کوه است بر محبوبیت این ناحیه در خرم‌آباد افزوده است.
دریاچه کیو
دریاچه کیو، نگین فیروزه‌ای و نماد سرزندگی شهر خرم‌آباد است که در شمال‌غربی آن درکنار پارک با همین نام با چشم‌اندازی بی‌نظیر قرار گرفته است. این دریاچه پاتوق خرم‌آبادی‌ها و دارای امکانات تفریحی نظیر شهربازی و ورزش‌های آبی است. دریاچه کیو همچنین مکان مناسبی برای تماشای جانوران آبزی، پرندگان بومی و مهاجر است.
گرداب سنگی
گرداب سنگی بنایی مدور به جا مانده از دوران ساسانیان است که در بافت قدیمی شهر خرم‌آباد واقع شده است. این بنا دارای دریچه‌ای برای هدایت آب آشامیدنی و توزیع آن در سطح شهر خرم‌آباد و سیراب کردن زمین‌ها بوده است. بنای تاریخی گرداب سنگی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و یکی از مکان‌های زیبا و جذاب برای گردشگران داخلی و خارجی محسوب می‌شود.
بام خرم آباد
خرم‌آباد شب‌های پرستاره و دیدنی دارد و زیبایی آسمان شب این شهر جذاب در بام لرستان تماشایی‌تر می‌شود. از بام لرستان کل شهر خرم‌آباد زیر پاهای شما است و می‌توانید ساعت‌ها به تماشای زیبایی‌های آن بنشینید. همچنین رصدخانه کاسین نیز در این منطقه قرار گرفته و می‌توانید از آن‌جا به‌وسیله تلسکوپ آسمان شب‌های پرستاره لرستان را نظاره کنید.
مناره آجری
در جنوب خرم‌آباد در محله قاضی‌آباد داخل پارک زیبای شقایق، بنایی استوانه‌ای شکل با ارتفاع ۳۰ متر روی پایه سنگی به شکل مکعب مربع قرار گرفته که آن را با نام «مناره آجری» می‌شناسند. پس از بالا رفتن از ۹۹ پله به پشت بام این مناره می‌رسید و چشم‌انداز زیبایی از دورترین نقاط شهر را پیش روی خود خواهید دید. در قدیم از این مناره برای راهنمایی و دیده‌بانی کاروان‌های عبوری از شهر و همینطور نگهبانی از خرم‌آباد استفاده می‌شده است. این اثر نیز در فهرست آثار ملی ثبت شده است.
آبشار گریت
آبشار گریت در یکی از خوش آب و هواترین و سرسبزترین نقاط خرم‌آباد در میان انبوهی از درختان بلوط، زالزالک و مو با ارتفاع ۱۵ متر قرار گرفته است و از جمله جاذبه‌های طبیعی و گردشگری استان لرستان به شمار می‌رود. این آبشار در گویش محلی با نام تاف هفت چشمه نیز شناخته می‌شود.
سنگ نبشته خرم آباد
سنگ نبشته خرم‌آباد کتیبه‌ای به خط کوفی بر تکه سنگی بزرگ به ارتفاع سه و نیم متر است که قدمت آن به دوران سلجوقیان می‌رسد. این سنگ‌نبشته در شرق شهر در خیابان شریعتی قرار گرفته که در گویش محلی به آن «برد نوشته» نیز می‌گویند.
حمام گپ خرم آباد
حمام تاریخی گپ یادگاری به‌جای مانده از دوران حکومت صفویان است که در مجاورت میدان گپ در مرکز شهر خرم‌آباد قرار گرفته است. تزئینات زیبا و گچ‌بری‌های دیدنی این بنا هر بیننده‌ای را مجذوب خود می‌کند.
غذاهای محلی استان لرستان
استان لرستان شهر آبشارهای زیبا و مردمانی مهمان نواز است و در این استان تنوع غذایی زیادی وجود دارد که تنها با سفر به این استان می توانید طعم فوق العاده این غذاها را بچشید.استان لرستان که از نخستین سکونتگاه‌های بشر است دارای سنت‌هایی است که غذاهای محلی از آن مبرا نیست. این استان ازجمله استان‌هایی است که دارای فرهنگ غذایی غنی و گسترده است که می‌تواند افراد با ذائقه‌های مختلف را راضی نگه دارد و همچنین میتوان به فرهنگ چینش غذای سنتی آن اشاره کرد که این خود لذت غذا را چند برابر می‌کند.
در زیر شما برا با انواع غذاهای محلی این استان آشنا میکنیم
کباب بروجرد
از بین شهرهای لرستان بروجرد تنها شهری است که کباب‌کوبیده آن زبانزد عام و خاص است و امتیاز پخت بهترین کباب ایران را به خود اختصاص داده است. برای تهیه این نوع کباب سردست گوسفندی را با بیاز، نمک فلفل و جوش‌شیرین ورز داده و کباب از آن تهیه می‌شود. علت شهرت کباب بروجرد استفاده از گوشت باکیفیت و کباب‌پزهای حرفه‌ای است.
آش گوشت (زیر برنجی یا چلو گوشت)
این غذای خوشمزه محلی غذای شهر خرم‌آباد است که از آن بیشتر در مناسبت‌ها (اعیاد. عروسی) استفاده می‌شود. برای سرو این غذا از سینی بزرگ استفاده می‌شود و نحوه کشیدن این غذا سبب لذت چند برابر در زمان خوردن می‌شود به این صورت که پلو را در کف مجمع ریخته و گوشت‌های پخته را در وسط برنج می‌ریزند و روی آن را با برنج می‌پوشانند به‌طوری‌که گوشت دیده نشود و سپس غذا را با نان می‌پوشانند تا سرد نشود که از بیاز به‌عنوان چاشنی کنار آن میتوان استفاده کرد.